Παρασκευή 28 Ιανουαρίου 2005

Αγροτικό Πρόβλημα: Μια διαφορετική προσέγγιση




Έ

χουμε συνηθίσει πλέον, κάθε χρόνο, τέτοια εποχή, οι αγρότες να διαμαρτύρονται για την κακή διαχείριση των κοινοτικών επιδοτήσεων από την εκάστοτε κυβέρνηση, που συρρικνώνει τα – έτσι κι αλλιώς - πενιχρά εισοδήματά τους.
Το σενάριο αυτής της «φαρσοκωμωδίας» προβλέπει τα εξής:
Οι αγρότες πιέζουν την κυβέρνηση, αρχικά απειλώντας και μετά κλείνοντας τους δρόμους με τα τρακτέρ.
Τα τηλεοπτικά κανάλια γεμίζουν το ανιαρό πρόγραμμά τους, με ατέρμονες συζητήσεις, στις οποίες προσκαλούν τους «συνήθεις ύποπτους» προσκεκλημένους τους, άσχετα με το αν έχουν ή όχι ιδέα για το θέμα! 
Η κυβέρνηση αρχικά, ως άλλη Ζαν ντ’ Άρκ, ανθίσταται σθεναρώς, κουνώντας αγέρωχη το λάβαρο της «νομιμότητας και τη δικαιοσύνης»!
Τελικά όμως, υποκύπτει στις πιέσεις των αγροτών, πετώντας τους ένα ξεροκόμματο για να πάψουν να «γαβγίζουν»! Με αυτόν τον τρόπο εξαγοράζει τη σιωπή τους μέχρι την επόμενη χρονιά, όπου θα επαναληφθεί ακριβώς το ίδιο σενάριο!
Μέχρι τότε, όλοι είναι ευχαριστημένοι και νομίζουν ότι ζούνε αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα….

Όμως είναι πράγματι αυτή η ουσία του Αγροτικού Προβλήματος στη χώρα μας;

Ποτέ, καμία κυβέρνηση, δεν προκάλεσε έναν σοβαρό διάλογο, για να μπορέσει να καταστρωθεί μια σοβαρή στρατηγική στον Αγροτικό Τομέα! Όλες οι πολιτικές που ακολουθούνται, είναι αποσπασματικές και έχουν πυροσβεστικό χαρακτήρα, αφού ως στόχο έχουν να κατευνάσουν τα πνεύματα σε περιόδους όξυνσης και όχι να δρομολογήσουν οριστικές λύσεις των προβλημάτων!
Η τακτική του «βλέποντας και κάνοντας» σε συνδυασμό με την πεποίθηση ότι «έχει ο θεός», αποτελούν τις μόνιμες πολιτικές πρακτικές όλων των κυβερνήσεων, που τις εφαρμόζουν με μουσική υπόκρουση το εκκωφαντικό ροχαλητό της εκάστοτε αντιπολίτευσης!  
Το ζήτημα της αγροτικής ανάπτυξης, εκ των πραγμάτων, είναι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα της εθνικής μας οικονομίας, καθώς ο αγροτικός τομέας αποτελεί, μια από τις σπουδαιότερες πηγές παραγωγής πλούτου.
 Επομένως είναι τουλάχιστον απαράδεκτο να απουσιάζει μια σοβαρή και ολοκληρωμένη στρατηγική αγροτικής ανάπτυξης, που:
1ον  να αναλύει τις συνθήκες και τις τάσεις που επικρατούν στην παγκόσμια αγορά,
2ον  να προσδιορίζει επακριβώς τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας,
3ον  να θέτει συγκεκριμένους στόχους, αφού πρώτα αναλύσει και συνδυάσει τους παραπάνω παράγοντες, και
4ον να προτείνει μια σειρά εναλλακτικών τακτικών για την πραγμάτωση αυτών των στόχων!
Ο σχεδιασμός της Στρατηγικής για την Αγροτική Ανάπτυξη της χώρας, θα πρέπει να έχει τα εξής γενικά χαρακτηριστικά:

  •  να στηρίζεται σε σοβαρές και αξιόπιστες επιστημονικές μελέτες που θα καταγράφουν την πραγματικότητα,

  •  να διαπνέεται από το όραμα για βιώσιμη ανάπτυξη του αγροτικού τομέα,

  •  να σέβεται και να εναρμονίζεται με το περιβάλλον,

  •  να εξορθολογίζει το κόστος παραγωγής, στοχεύοντας στη μείωσή του,

  •  να αποβλέπει στη βελτίωση της ποιότητας των αγροτικών προϊόντων,

  •  να αποσκοπεί στην αναζωογόνηση της υπαίθρου και τη βελτίωση των συνθηκών ζωής σ’ αυτήν, δημιουργώντας τις κατάλληλες υποδομές.

Όλα αυτά για να συμβούν, προϋποθέτουν τη συνειδητοποίηση ότι χρειάζεται να γίνουν, πρώτα από όλα, ριζικές αλλαγές στις αντιλήψεις και στη νοοτροπία μας.
Στην Ελλάδα μέχρι σήμερα, αγρότης γίνεται όποιος δεν έχει την ικανότητα να σπουδάσει ή τη δυνατότητα να μάθει μια τέχνη! Όμως οι νέες συνθήκες που διαμορφώνονται παγκοσμίως δεν θέλουν τον αγρότη ως έναν απλό «εργάτη γης», αλλά την ποιοτική αναβάθμισή του σε «επιχειρηματία στον πρωτογενή τομέα παραγωγής»!
Αυτό συμβαίνει γιατί:

  •  Οι νέες πολύπλοκες τεχνολογίες στο μηχανολογικό εξοπλισμό της γεωργίας και της κτηνοτροφίας, και οι σύγχρονες μέθοδοι φυτικής και ζωικής παραγωγής, απαιτούν  περισσότερο εξειδικευμένες γνώσεις από τους αγρότες και τους κτηνοτρόφους.

  •  Οι συνθήκες του παγκόσμιου ανταγωνισμού και η ανάγκη για συνεχή μείωση του κόστους παραγωγής, απαιτούν από τους αγρότες γνώσεις μάρκετινγκ και μάνατζμεντ.

  •  Οι αγρότες θα πρέπει να αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με την Κοινή Αγροτική Πολιτική (Κ.Α.Π.) και να έχουν συνεχή ενημέρωση για τα διάφορα ευρωπαϊκά αναπτυξιακά προγράμματα, για να μπορέσουν να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται.

  •  Με δεδομένη τη διαρκή επιβάρυνση του περιβάλλοντος από την κακή χρήση των φυτοφαρμάκων και τις επιπτώσεις που επισύρουν στη δημόσια υγεία, οι αγρότες θα πρέπει να επιμορφώνονται πάνω σε θέματα περιβαλλοντολογικής αγωγής και οικολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας.

Όλα αυτά αποτελούν σημαντικά θέματα και πρέπει να περιλαμβάνονται ως αντικείμενα ενός κύκλου αγροτικών σπουδών, που όσοι τον παρακολουθήσουν, να μπορούν να έχουν το δικαίωμα για απόκτηση Άδειας άσκησης του αγροτικού επαγγέλματος!
Ένα άλλο ζήτημα που χωλαίνει την ανάπτυξη του Αγροτικού Τομέα, είναι η ασύδοτη δράση των μεσαζόντων που καπηλεύονται τον ιδρώτα των αγροτών. Σ’ αυτούς συγκαταλέγονται και πολλοί γεωπόνοι, που αντί να προσφέρουν τις καλές υπηρεσίες τους στους αγρότες, έχουν μετατραπεί σε «ντήλερς» των εταιρειών φυτοφαρμάκων!
 Πέρα από τις κατάλληλες νομοθετικές ρυθμίσεις, καθοριστικό χτύπημα στη δράση των μεσαζόντων, θα ήταν και η ριζική αναδόμηση των αγροτικών συνεταιρισμών, οι οποίοι από εφαλτήρια των «αγροτοπατέρων» για μεταπήδηση τους στην κεντρική πολιτική σκηνή, θα πρέπει να γίνουν πραγματικοί μηχανισμοί στήριξης του αγρότη. Ο ρόλος τους θα πρέπει να είναι η συλλογική διαπραγμάτευση των αγροτικών εφοδίων, με χαμηλότερο κόστος για τους αγρότες και η  πώληση των αγροτικών προϊόντων σε ευνοϊκότερες τιμές. Επίσης θα πρέπει να παρέχουν υλικοτεχνική υποστήριξη στους αγρότες, καθώς και επιστημονικές συμβουλές από ένα καλά οργανωμένο γεωτεχνικό επιτελείο. Σήμερα, δυστυχώς, η δράση τους δε διαφέρει πολύ, από τη δράση των άλλων μεσαζόντων!
Ορθολογικοποίηση πρέπει να γίνει και στις κρατικές επενδύσεις για τις μεγάλες αγροτικές υποδομές. Πρέπει επιτέλους γνώμονας να είναι οι πραγματικές ανάγκες της περιοχής και όχι τα συμφέροντα των αναδόχων εταιρειών των έργων!
Τέλος, σημαντικό ρόλο θα παίξουν και τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, που επιτέλους, εκτός από «βιομηχανίες» κατασκευής πτυχίων που δεν έχουν επαρκές αντίκρισμα στη γνώση, θα πρέπει να ασχοληθούν σοβαρά και με την αγροτική έρευνα, εκπονώντας μελέτες που θα βοηθήσουν την αγροτική ανάπτυξη!
Οι σκέψεις αυτές αναφέρονται εν συντομία, αποσκοπώντας να τονίσουν τα βασικότερα σημεία, στα οποία θα πρέπει να αναζητηθεί η ουσία του Αγροτικού Προβλήματος!  Η ανυπαρξία συγκροτημένης Αγροτικής Πολιτικής από τη μια μεριά και οι «παυσίπονες», πρόσκαιρες και αποσπασματικές διεκδικήσεις των αγροτών από την άλλη, δεν μπορούν να δώσουν αξιόπιστη και μακροπρόθεσμη λύση στο συνεχώς αυξανόμενο Αγροτικό Πρόβλημα!