Πέμπτη 4 Μαρτίου 2010

Πόσο αποτελεσματικά θα είναι τα νέα μέτρα για την οικονομία;

Του δρ. Νικολάου Α. Παντελίδη*

Προεκλογικά ο πρωθυπουργός εμφανίζονταν υπέρμαχος της - ιστορικά επιτυχημένης - θεωρίας του Κέυνς για την αντιμετώπιση της κρίσης (δηλαδή τόνωση των εισοδημάτων και των δημοσίων επενδύσεων, που θα "κινήσουν" την αγορά, θα αυξήσουν την παραγωγή, θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας κι έτσι θα μπούμε σε μια νέα τροχιά ανάπτυξης).
Ξαφνικά μεταπήδησε στο - ιστορικά αποδεδειγμένα - αποτυχημένο νεοφιλελεύθερο μοντέλο, που θέλει συρρίκνωση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών, μέσω της άγριας φορολογίας και των περικοπών εισοδημάτων, κυρίως των μισθωτών και των συνταξιούχων, άρα πτώση της Ζήτησης και επομένως περαιτέρω πτώση της παραγωγής, με ολέθρια αποτελέσματα για την απασχόληση και την ανάπτυξη! Μια πρακτική δηλαδή, που με πρόσχημα την άμεση αντιμετώπιση των οξυμένων δημοσιονομικών ελλειμμάτων, οδηγεί την οικονομία μας σε έναν φαύλο κύκλο παρατεταμένης ύφεσης, χωρίς να διαφαίνονται στο ορατό μέλλον, σημάδια ανάκαμψης!
Οι κακοί δημοσιονομικοί δείκτες δεν είναι η ρίζα των προβλημάτων της οικονομίας μας, αλλά μόνο κάποια συμπτώματα της βαριάς ασθένειάς της. Η επικέντρωση των προσπαθειών μας επομένως, θα πρέπει να γίνει στα αίτια, και όχι στα συμπτώματα!
Οι κυριότεροι άξονες των προβλημάτων μας είναι:

α) Ο ανεπαρκής - έως ανύπαρκτος - σχεδιασμός ενός σύγχρονου ελληνικού μοντέλου ανάπτυξης.

β) Η αδυναμία εφαρμογής των όποιων αποφάσεων, λόγω κακής οργάνωσης του κράτους και των υπηρεσιών του.

γ) Η παντελής έλλειψη ελεγκτικών μηχανισμών, που να επιτηρούν την εφαρμογή των αποφάσεων και των νόμων, να προβαίνουν στις κατάλληλες κυρώσεις σε όσους παρανομούν και να ανατροφοδοτούν το σύστημα με προτάσεις για τη βελτίωσή του.

Σ' αυτούς τους τρείς άξονες, πρέπει να γίνουν ριζικές αλλαγές ώστε να λειτουργήσουν, κι έτσι να δημιουργηθούν ελπιδοφόρες προοπτικές βιώσιμης ανάπτυξης της οικονομίας, αλλά και της κοινωνίας μας!
Το "φτηνό" πρόσχημα για τη λήψη αυτών των νεοφιλελεύθερων και αντιαναπτυξιακών μέτρων είναι ότι: "τα δημοσιονομικά μας προβλήματα είναι οξυμένα και επομένως πρέπει άμεσα να παρθούν μέτρα για την πρόσκαιρη, έστω, βελτίωσή τους, για να μπορέσει να δανειστεί η χώρα και να μην οδηγηθεί σε χρεωκοπία"!
Είναι όμως, έτσι τα πράγματα;
Πρώτον, δεν υπάρχει πιο βέβαιος δρόμος προς την χρεωκοπία, όταν μειώνεις τα εισοδήματα των καταναλωτών και επομένως παγώνεις τη Ζήτηση και άρα και την παραγωγή, δημιουργώντας προϋποθέσεις για γιγάντωση της ανεργίας, και πνίγοντας έτσι, κάθε προοπτική ανάπτυξης!
Δεύτερον, ακόμα και τα όποια έσοδα αναμένονται από τις περικοπές εισοδημάτων και τη βαριά φορολογία των μισθωτών και των συνταξιούχων, θα ισοσκελιστούν με τη μείωση των εσόδων του κράτους από την συρρίκνωση της κατανάλωσης και την κάθετη πτώση του τζίρου των επιχειρήσεων!
Τρίτον, πώς είναι βέβαιοι οι κύριοι της κυβέρνησης, ότι αυτοί που δεν απέδιδαν τον ΦΠΑ όταν ήταν χαμηλότερος, θα τον αποδίδουν τώρα που αυξήθηκε; Μήπως οι υπέρογκες αυξήσεις θα οδηγήσουν και άλλους - έως τώρα συνεπείς - φορολογούμενους στην παρανομία;
Τέταρτον, οι κοινωνικές αναταραχές που σίγουρα θα προκληθούν από τα άδικα και ετεροβαρή μέτρα της κυβέρνησης (που δυστυχώς, δε θα είναι και τα τελικά), θα έχουν σημαντικές επιπτώσεις τόσο στην ομαλή άσκηση της οικονομικής δραστηριότητας, όσο και στη συνοχή του κοινωνικού ιστού, όπου οι επιπτώσεις θα είναι απρόβλεπτες και ίσως ανεξέλεγκτες!
Επομένως αυτά τα μέτρα είναι αμφιβόλου αποτελέσματος, ακόμη και για την πρόσκαιρη άμβλυνση των δημοσιονομικών δεικτών, που υποτίθεται ότι θα διευκολύνει το δανεισμό μας!
Τότε γιατί μας τα ζητάνε με τόση πιεστικότητα οι Ευρωπαίοι; Λογικά, αν ήθελαν την πραγματική επίλυση των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας, θα μας πίεζαν αφόρητα για ριζικές αλλαγές στους τρεις άξονες των ελληνικών προβλημάτων, που αναφέραμε πιο πάνω.
Η αλήθεια είναι ότι από τη μια μεριά μας χρησιμοποιούν ως "αποδιοπομπαίο τράγο" για όλες τις αδυναμίες και ανεπάρκειες του συστήματος της Ευρωζώνης και από την άλλη, η πίεση αποσκοπεί στον δανεισμό μας με χειρότερους όρους για μας, αλλά με περισσότερα κέρδη γι αυτούς που θα μας δανείσουν!
Έτσι προκύπτει ένα ακόμη θέμα που δεν έχει τεθεί - επίσημα τουλάχιστον - από κανένα: Γιατί άραγε εγκλωβιστήκαμε στο δίλλημα: δανεισμός ή από την Ευρωπαϊκή Ένωση ή από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (δηλαδή από τους Αμερικάνους που το ελέγχουν);
Υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές, που ίσως να κάνουν λιγότερο ξινά πορτοκάλια!
Γιατί δεν αναζητούμε κεφάλαια και στους Κινέζους, τους Ρώσους, τους Άραβες ή όποιους άλλους διαθέτουν, ώστε να διασπαρθεί το Χρέος μας σε όσο το δυνατόν περισσότερες και ετερόκλητες δυνάμεις, με διαφορετικά συμφέροντα, ώστε να μην μπορούν εύκολα να συντονιστούν εναντίον μας;
Είναι βέβαιον ότι αν κάνουμε πως αναζητούμε κι αλλού πηγές δανεισμού (εκτός Ε.Ε και Δ.Ν.Τ.) θα τρέξουν ξοπίσω μας όλοι αυτοί που σήμερα μας βρίζουν, φοβούμενοι πως θα χάσουν τον καλύτερο πελάτη τους στα δάνεια και στους εξοπλισμούς!
Χρειάζεται λοιπόν, περίσσιο θάρρος για τη διόρθωση των κακώς κειμένων της οικονομίας μας, και όχι περίσσιο θράσος για να επιβαρυνθούν και πάλι οι αδύναμοι, που είναι και η μόνοι που δε φταίνε για τα χάλια της οικονομίας μας!

Δεν υπάρχουν σχόλια: