Είμαι εναντίον των Πανελληνίων εξετάσεων.
Τις θεωρώ ως ένα αντιπαιδαγωγικό, ψυχοφθόρο, σαδιστικό, αναξιόπιστο και επομένως αναποτελεσματικό σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη (στον βαθμό και με τον τρόπο που θα έπρεπε) οι αξίες και οι προϋποθέσεις που θα όφειλαν να διαθέτουν οι υποψήφιοι.
Ουσιαστικά τα χρόνια του λυκείου χάνονται, και ιδιαίτερα οι δύο τελευταίες τάξεις, καθώς μετατρέπονται σε ένα εντατικό εργαστήριο προετοιμασίας για τις Πανελλήνιες, ενώ υποβαθμίζεται, αν δεν εξαλείφεται εντελώς, ο ρόλος τους στην παροχή γενικής παιδείας, όπως θα έπρεπε να είναι ο σκοπός όλης της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
Κι ακόμη χειρότερα, επειδή αυτόν τον στρεβλό "ρόλο" του προπαρασκευαστικού εργαστηρίου δεν μπορεί να τον υπηρετήσει το δημόσιο σχολείο, γι αυτό όλοι στρέφονται στα φροντιστήρια και στα ιδιαίτερα, υποβαθμίζοντας και ουσιαστικά ακυρώνοντας την εύρυθμη λειτουργία του λυκείου.
Το αποτέλεσμα ποιο είναι;
Τελικά, επιλέγονται να προχωρήσουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση εκείνοι, που έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε ένα καλό φροντιστήριο και την ικανότητα να αποστηθίζουν γνώσεις "μιας χρήσεως", μόνο για τις εξετάσεις, καθώς ο βεβιασμένος τρόπος με τον οποίο αποκτήθηκαν δεν ήταν βιωματικός ώστε να μπορέσουν να αφομοιωθούν από το παιδί, με αποτέλεσμα να χαθούν γρήγορα καθώς αποθηκεύονται στην προσωρινή μνήμη του παιδιού, πάνω στην βιασύνη που υπάρχει για να προσπελαστεί εγκαίρως όλη αυτή η τεράστια εξεταστέα ύλη. Έτσι, όλος αυτός ο κόπος της προετοιμασίας αρχίζει σταδιακά να χάνεται μόλις ο υποψήφιος βγει από το εξεταστικό κέντρο.
Αυτό θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ασύδοτη κατασπατάληση μαθησιακού χρόνου και φαιάς ουσίας.
Το σύστημα των Πανελληνίων εξετάσεων είναι θλιβερά ατελές, γιατί βασίζεται κατά κόρον στην αποστήθιση και όχι στην κριτική σκέψη. Η "αξία" του υποψηφίου κρίνεται στιγμιαία, μόνο κατά τις εξετάσεις, όπου πολύ πιθανόν να μην αντιπροσωπεύει την πραγματικότητα για διάφορους λόγους (στρες, κακή χρονική στιγμή, ατυχής επιλογή θεμάτων, κ.α).
Επίσης η αξιολόγηση γίνεται μόνο ποσοτικά και όχι ποιοτικά, θέτοντας όλους τους υποψηφίους σε μια Προκρούστεια κλίνη, χωρίς να λαμβάνονται υπόψιν οι ιδιαιτερότητες του κάθε υποψηφίου που τον κάνουν διαφορετικό και μοναδικό. Οι "ίδιοι κανόνες για όλους" που είναι το δόγμα των εξετάσεων, δεν εξασφαλίζει δικαιοσύνη και ίσες ευκαιρίες, γιατί όλοι είμαστε διαφορετικοί. Επομένως, αυτού του είδους οι εξετάσεις είναι εξ ορισμού άδικες κι άρα αναξιόπιστες.
Θα μπορούσε να ρωτήσει κάποιος, αν υπάρχει κάποιο εξεταστικό σύστημα που να είναι απολύτως δίκαιο και να αξιολογεί επακριβώς τις ικανότητες των υποψηφίων.
Η απάντηση είναι αρνητική.
Οι άνθρωποι είναι πολύπλοκοι και διαφορετικοί με διαφορετικές ικανότητες, ηθικές αξίες, οικογενειακές, κοινωνικές, οικονομικές, ψυχοσωματικές κλπ. συνθήκες. Όταν λοιπόν προσπαθούμε να τους κατατάξουμε σε μια βαθμολογική κλίμακα ψυχρών αριθμών, τότε η αστοχία και η έλλειψη δικαιοσύνης είναι αναπόφευκτες, καθώς δε συγκρίνουμε όμοια πράγματα. Κι όταν μάλιστα, αυτή η αξιολόγηση γίνεται με το σύστημα που επικρατεί στη χώρα μας εδώ και πάρα πολλές δεκαετίες, με όλες τις μικροαλλαγές που κάνει η κάθε κυβέρνηση, που όμως δεν αγγίζουν την ουσία και τη φιλοσοφία του συστήματος, τότε τα αποτελέσματα που παίρνουμε είναι ακόμη χειρότερα!
Τι πρέπει να γίνει λοιπόν;
Πρέπει να αλλάξει ριζικά όλη η φιλοσοφία και να συγκεκριμενοποιηθεί η στοχοθέτηση ολόκληρου του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
Να αποφασίσουμε τι είδους παιδεία θέλουμε να μας παρέχει το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Να ορίσουμε επακριβώς τις αξίες που θέλουμε να υπηρετεί και να προάγει.
